HỆ THỐNG CỐP PHA TRONG XÂY DỰNG

Cốp pha là khuôn mẫu tạm thời bằng gỗ, kim loại, hoặc các vật liệu khác được gia công nhằm tạo hình thù các kết cấu bêtông hoặc bêtông cốt thép. Sau khi bêtông đông cứng chúng được tháo ra đem đi sử dụng vào công trình khác.

Cùng Gia Phan tìm hiểu hệ thống coppha

Cốp pha là một công cụ thi công rất cần thiết và quan trọng cho việc đúc bêtông tại hiện trường cũng như trong nhà máy. Vì vậy khi chế tạo, sử dụng cốp pha cần đáp ứng được những yêu cầu kỹ thuật nhất định.

Cốp pha có hai chức năng chủ yếu:

 Chống lực đẩy của bêtông ướt và đảm bảo kích thước hình học theo thiết kế của cấu kiện bêtông;

 Quyết định chất lượng bề mặt bêtông.

 Cốp pha được định vị theo vị trí thiết kế nhờ giàn giáo, hoặc các phương tiện chống đỡ khác.

Yêu cầu về cốp pha

Đa số cốp pha làm bằng gỗ hoặc bằng kim loại, được sản xuất trong nhà máy, công xưởng hoặc tại hiện trường xây lắp. Dù tạo ở đâu, cốp pha cũng phải đáp ứng các yêu cầu chủ yếu sau:

 Phải chế tạo đúng theo kích thước của các bộ phận kết cấu công trình;

 Phải bền, cứng, ổn định, không cong, vênh;

 Phải gọn, nhẹ, tiện dụng và dễ tháo lắp;

 Phải sử dụng được nhiều lần. Đối với cốp pha gỗ phải dùng được 3-7 lần; cốp pha bằng kim loại phải dùng được từ 50-200 lần. Để sử dụng được nhiều lần, sau khi dùng xong phải được cạo tẩy sạch sẽ; và bôi dầu mỡ với các cốp pha bằng kim loại, cất vào những nơi khô ráo.

Cốp phalà công trình tạm, hầu hết chỉ phục vụ cho việc đổ bêtông mà không giữ lại ở công trình. Trong khuôn, hỗn hợp vữa bêtông đông cứng dần. Sau khi bêtông đạt đến cường độ cho phép, cốp pha được tháo ra. Có những trường hợp cốp pha không được tháo ra mà để lại ở kết cấu (gọi là cốp pha lưu hay cốp pha chết).

Cốp pha ảnh hưởng nhiều đến thời gian thi công, đến chi phí chất lượng công trình. Nhiều nhà thiết kế chỉ quan tâm đến việc lựa chọn kết cấu công trình sao cho chi phí về vật liệu bêtông và sắt thép hạ nhất, mà không chú trọng đến yếu tố ván khuôn và biện pháp đúc bêtông công trình. Trong một số bộ phận công trình, kinh phí cho ván khuôn còn cao hơn kinh phí cho vật tư bêtông và sắt thép của bộ phận công trình đó.

Cốp pha tuy chỉ là một kết cấu tạo hình và chống gỡ tạm thời, nhưng người thiết kế vẫn phải có trách nhiệm tạo dựng hệ kết cấu tạm thời đó, phải đảm bảo vững chắc, ổn định và an toàn. Đã có những trường hợp cốp pha bị bung, bể trong khi đúc bê tông, hoặc cơn lốc làm bay cả hệ thống cốp pha. Mọi sự cố về cốp pha dù nhỏ cũng làm trì hoãn thi công, làm tăng giá thành công trình và gây tai nạn cho người.

Thành phần cốp pha

Cốp pha bao gồm: ván mặt, sườn cứng và các phụ kiện liên kết.

Trong đó: 

 Ván mặt là phần tiếp xúc trực tiếp với bê tông, quyết định hình dạng, kích thước và chất lượng bề mặt kết cấu.

 Sườn cứng, liên kết với ván mặt, tăng độ cứng cho cốp pha.

 Các phụ kiện liên kết dùng để liên kết các tấm cốp pha với nhau trong cùng một mặt phẳng hoặc ở những mặt phẳng khác nhau, liên kết cốp pha với hệ chống đỡ.